Spotkanie z cyklu Etno Dizajn

Kolejne spotkanie z cyklu Etno Dizajn, realizowanego przez Dział Edukacji we współpracy z Działem Etnografii Pomorza MNS, na którym będziemy opowiadać o tradycji wykonywania palm i wykonamy je, używając krepiny, kolorowego papieru oraz wstążek.

Celem warsztatów jest podtrzymanie tradycji samodzielnego tworzenia palm, a także zainteresowanie młodzieży oraz dorosłych kulturą i tradycjami wielkanocnymi poprzez poszerzanie wiedzy na ten temat. Własnoręcznie wykonane palmy z pewnością będą wspaniałą ozdobą wielkanocnego stołu.

Palmę będziemy przystrajać paskami kolorowej bibuły i bibułkowymi kwiatami. Kolor wstążek nawiązuje do symboliki kolorów chrześcijaństwa, żółty – Jezusa, mądrości; niebieski – Maryi; czerwony- męczeństwa i miłości; biały – niewinności, czystości, radości; zielony – nadziei; fioletowy – pokory. W tradycji chrześcijańskiej palma jest symbolem męczeństwa, jak również zwycięstwa i zmartwychwstania. W przypadającą na tydzień przed Wielkanocą Niedzielę Palmową, nazywaną dawniej też Niedzielą Kwietną, Wierzbną lub Męki Pańskiej, wierni świętują tryumfalny wjazd Chrystusa do Jerozolimy. Święto to obchodzone jest od IV/V wieku, natomiast w wieku XI wprowadzono do liturgii zwyczaj święcenia zielonych gałęzi – palm. W wielu miejscach w Polsce tradycyjne palmy wielkanocne wykonywano przede wszystkim z obsypanych młodymi listkami i puszystymi baziami gałązek wierzby. Już w czasach przedchrześcijańskich temu szybko budzącemu się do życia po zimie drzewu przypisywano magiczne właściwości. Wierzono, że zamieszkują je opiekuńcze duchy i uważano za symbol płodności. Przekonania te przetrwały w ludowych wierzeniach, a poświęconym palmom przypisywano niezwykłą moc. Po wyjściu z kościoła uderzano nimi siebie nawzajem, co miało zapewnić zdrowie i witalność. Gałązkami smagano także bydło wyprowadzane na pierwszy wiosenny wypas. Włożona za święty obraz palma miała chronić gospodarstwo przed pożarem i wszelkimi nieszczęściami.

Oprócz gałązek wierzby do wykonywania palm używano innych „wiecznie” zielonych roślin, takich jak bukszpan, widłak czy cis. Dodatkowo z czasem palmy zaczęto ozdabiać kolorowymi tasiemkami, kwiatami suszonymi lub wykonanymi z bibuły, kłosami traw i zbóż. Rodzaj wykorzystanych materiałów i forma palmy zależały od regionu, w którym została wykonana.

Zwyczaj wykonywania i święcenia palm jest kultywowany do dzisiaj i niezmiennie kojarzy się z obchodami świąt wielkanocnych. W niektórych regionach Polski odbywają się konkursy na najwyższe, sięgające nawet kilkunastu metrów wysokości palmy.

Prowadzące: Agata Kamińska (Dział Edukacji MNS) i Agnieszka Słowińska (Dział Etnografii Pomorza MNS)
Termin: 26.03.2023, godz. 11.00–13.00
Miejsce: Muzeum Narodowego w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3

Wstęp: 15 zł
Liczba miejsc ograniczona.

Obowiązują wcześniejsze zapisy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. 797 705 277