Konserwacja zbiorów
W 1946 roku Pracownia Ceramiki przy Dziale Archeologii, zajmująca się porządkowaniem zbiorów zabytków wykopaliskowych, zainicjowała działalność konserwatorską w Muzeum Narodowym w Szczecinie, wówczas Muzeum Pomorza Zachodniego. W 1956 roku utworzono Pracownię Konserwacji Zabytków przy Dziale Sztuki. Rozpoczęto wówczas działania profilaktyczne i konserwatorskie w zakresie ochrony zbiorów sztuki, zwłaszcza średniowiecznej i nowożytnej. W 1960 roku utworzono Pracownię Drewna i Metalu przypisaną do Działu Morskiego. W 1971 roku pracownie konserwatorskie zostały merytorycznie zintegrowane i utworzono Dział Konserwacji Zabytków. W 1990 roku pracownie konserwatorskie zlokalizowano w pawilonie na Wałach Chrobrego i przemianowano na Dział Konserwacji Zbiorów. Pod koniec 1990 roku powołano Pracownię Konserwacji Papieru i Skóry, a w 1994 roku rozpoczęto systematyczną konserwację obiektów kamiennych. W 2008 roku powstała Pracownia Konserwacji Mebli, która przejęła opiekę nad zbiorami mebli, broni, makiet oraz modeli statków i okrętów. więcej
Sztuka współczesna
Od momentu utworzenia po wojnie muzeum w Szczecinie kolekcjonowanie i popularyzacja sztuki współczesnej stały się jednym z głównych zadań w publicznej działalności placówki. Pierwsze nabytki do kolekcji polskiej sztuki najnowszej pojawiły już w 1946 roku. Równolegle do starań o sukcesywne pozyskiwanie do zbiorów dzieł autorów wyznaczających najistotniejsze trendy w sztuce polskiej zainicjowano systematyczne dokumentowanie dokonań szczecińskiego i pomorskiego środowiska artystycznego. Ze względu na tradycje kulturowe i położenie miasta w początkowych dekadach budowania kolekcji szczególny nacisk kładziono na tematykę morską. W połowie lat 60. podjęto decyzję o utworzeniu kolekcji współczesnej sztuki obcej uzupełniającej zbiór sztuki rodzimej. więcej
Etnografia Pomorza
Dział Etnografii Pomorza utworzony został w 1983 roku, jednakże gromadzenie zabytków etnograficznych rozpoczęło się już w 1945 roku. Wówczas do zbiorów włączono nieliczne obiekty (łącznie około 600 sztuk) przejęte po muzeach niemieckich, głównie z Landesmuseum w Szczecinie. Przemiany kulturowo-etniczne, którym zwłaszcza w XX wieku podlegało Pomorze Zachodnie, widoczne są w wieloregionalnym charakterze zbiorów. Zbiory te liczą obecnie ponad 7 tysięcy eksponatów. Składają się na nie zabytki ilustrujące niemiecką kulturę ludową Pomorza, obiekty pochodzące z różnych regionów Polski w granicach sprzed drugiej wojny światowej, a przywiezionych przez przesiedleńców i osadników po 1945 roku oraz przedmioty wykonane współcześnie. więcej
Zbiory morskie
W 1946 roku w strukturze organizacyjnej Instytutu Bałtyckiego w Szczecinie powołano Muzeum Morskie. W 1950 zostało ono oddziałem późniejszego Muzeum Narodowego. Przejęło część zbiorów Muzeum Miejskiego (Stadtmuseum) i Pomorskiego Muzeum Krajowego (Pommersches Landesmuseum). W ramach nowej jednostki utworzono modelarnię, gabinet przyrodniczy i etnograficzny. Ważną część zbiorów stanowiły eksponaty z pierwszego polskiego muzeum morskiego założonego w 1934 roku przez Stanisława Ledóchowskiego. Przejęto kilka modeli jednostek pływających, matryce drukarskie, szklane negatywy, archiwalia, wydawnictwa. Zbiory Technika okrętowa W Muzeum znajduje się kilkadziesiąt elementów z wyposażenia s.s. Kapitan K. Maciejewicz, przede wszystkim żuraw bomowy, eksponowany niegdyś jako pomnik w śródmieściu Szczecina, windy parowe, agregaty prądotwórcze, maszyny parowe, urządzenia sterowe, drobne wyposażenie z różnych jednostek, a także kompletne wyposażenie mostka kapitańskiego parowca s.s. Poznań. Jednostki pływające W zbiorach znajdują się dwie jednostki pływające: kuter rybacki Swi 38 (typ KU 131), zbudowany w 1950 roku w Ustce, i szalupa ratunkowa z s.s. Poznań. Urządzenia portowe Najważniejszymi eksponatami są trzy żurawie bramowe pochodzące z lat 20. ubiegłego wieku, eksponowane przy Nabrzeżu Starówka, stanowiące atrakcję turystyczną Szczecina. Modele jednostek pływających W zbiorach znajduje się kilkaset modeli jednostek pływających zbudowanych w różnej skali i różnym czasie, od XIX wieku do lat współczesnych. Najważniejsze miejsce zajmują modele z muzeum Stanisława Ledóchowskiego, w tym model statku pasażerskiego s.s. Polonia. Do bardzo rzadkich należy pochodzący z początku XX wieku tzw. model połówkowy jachtu Kaiser Wilhelm, jedna z niewielu pozostałości po szczecińskich zakładach Vulcan.Ważne dla tożsamości mieszkańców regionu są modele jednostek wyprodukowanych w stoczniach Szczecina (stoczni im. Adolfa Warskiego, stoczni Nowa sp. z o.o., Morskiej Stoczni Jachtowej im. Leonida Teligi). Inne modele Unikatowym obiektem jest pochodzący z początku XX wieku, wykonany w skali 1:2 z drewna świerkowego „działający” model okrętowej maszyny parowej. Służył celom dydaktycznym. Urządzenia nawigacyjne W zbiorach znajdują pochodzące z XVIII wieku oktanty oraz sekstanty różnej produkcji, od dziewiętnastowiecznych po współczesne, zbiór kompasów (magnetycznych, żyrokompasów, słonecznych i astrokompasów), chronometrów, namierników, radarów i map nawigacyjnych. Zbiory techniczne Najcenniejsza w zbiorach technicznych jest kolekcja radioodbiorników lampowych z pierwszej połowy XX wieku. Kilka z nich pochodzi z najsłynniejszej polskiej fabryki okresu międzywojennego Elektrit w Wilnie. Wśród obiektów znajdują się ponadto aparaty fotograficzne, przyrządy pomiarowe, odbiorniki telewizyjne itp. Winda kotwiczna ze statku s/s Kapitan K. Maciejewicz Autor: Brak danych Model karaki Piotr XVw. Autor: Brak danych Model okrętu liniowego z XVIIw. Autor: Brak danych Model parowca s.s. Malbork XXw. Autor: Brak danych Model okrętu szpitalnego typu B-320-Ob, zbudowany dla ZSRR, XXw. Autor: Brak danych Model holownika zaopatrzeniowego platform wiertniczych typu B-90 Granit XXw. Autor: Brak danych Żuraw bramowy z portu szczecińskiego XXw. Autor: Brak danych Przyrząd nawigacyjny sekstant produkcji angielskiej firmy Spencer & Barret XIXw. Autor: Brak danych Przyrząd nawigacyjny – oktant XVIIw. Autor: Brak danych Przyrząd nawigacyjny protraktor XXw. Autor: Brak danych Przyrząd nawigacyjny astrolabium arabskie. Autor: Brak danych Biuletyn informacyjny Muzeum Morskiego S. Ledóchowskiego XXw. Autor: Brak danych
Sztuka średniowieczna
Zbiór sztuki średniowiecznej, którego historia sięga XIX wieku, należy do najcenniejszych w Muzeum Narodowym w Szczecinie. Jego zasadniczą część stanowią dzieła zgromadzone przez Towarzystwo Historii i Starożytności Pomorza (Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde), które znalazły się w zbiorach przedwojennego Prowincjonalnego Muzeum Starożytności (Provinzialmuseum Pommersches Altertümer), ewakuowanych w okresie drugiej wojny światowej. Po jej zakończeniu tylko ich część odnalazła się w składnicach na terenie Pomorza. Wiele dzieł wywiezionych na terytorium ZSRR powróciło do muzeum w ramach akcji rewindykacyjnej w 1956 roku. W okresie powojennym kolekcję uzupełniono m.in. obiektami przekazanymi do muzeum z okolicznych, często zrujnowanych kościołów, jak też z rozwiązanego po wojnie muzeum w Drawsku. Pomimo strat jest to rezultacie najbogatszy zbiór średniowiecznej sztuki pomorskiej. więcej
Epoka kamienia
Zbiory ze schyłkowego okresu starszej oraz ze środkowej epoki kamienia (paleolit schyłkowy i mezolit) to przede wszystkim pojedyncze narzędzia oraz całe zespoły znalezisk wykonanych z krzemienia, głównie pochodzące z badań wykopaliskowych na terenie najdawniejszych obozowisk grup ludzkich na Pomorzu Zachodnim. Towarzyszą im przedmioty wykonane z kości i z poroża. Wśród nich szczególnie wyróżniają się zabytki reprezentujące sztukę zbieraczy i łowców epoki kamienia: laski magiczne z Rusinowa i Szczecina-Podjuch pokryte bogatym ornamentem z przedstawieniami postaci ludzkich. Bogatsze pod względem surowcowym i formalnym są zbiory z młodszej epoki kamienia (neolit). Obejmują one zabytki odkryte na terenie osiedli oraz w grobach najstarszych społeczności rolniczych i pasterskich bytujących na ziemiach zachodniopomorskich pomiędzy V a II tysiącleciem p.n.e. Najliczniejsze zespoły zabytkowe pozyskane zostały w trakcie badań wykopaliskowych na ziemi pyrzyckiej, w rejonie Szczecina, na wyspie Wolin oraz w okolicach Cedyni. Wśród ozdób oraz przedmiotów codziennego użytku – takich jak naczynia gliniane, narzędzia i broń z krzemienia oraz z surowców skalnych, przybory z rogu i kości – na szczególną uwagę zasługuje amulet-figurka niedźwiadka wykonana z bursztynu, znaleziona w okolicach Słupska. Ten unikatowy zabytek łączy w sobie prostotę z trafnym oddaniem kształtu zwierzęcia w niezwykle miękkim zarysie oraz elegancję formy, dodatkowo podkreśloną przez charakter i barwę surowca. Figurka niedźwiadka z bursztynu odkryta w torfie w okolicach Słupska, środkowa lub młodsza epoka kamienia, 10,2 x 4,2 x 3,5 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Insygnium z poroża łosia wydobyte z kredy jeziornej w okolicach Rusinowa (powiat świdwiński) przewiezionej do pobliskich Powalic, schyłek starszej epoki kamienia, 40,5 cm, fot. G. Solecki Autor: Brak danych Przedstawienie postaci ludzkiej – ornament ryty na insygnium z poroża łosia wydobytym z kredy jeziornej w okolicach Rusinowa (powiat świdwiński), schyłek starszej epoki kamienia, fot. G. Solecki Autor: Brak danych Przedstawienie postaci ludzkiej – ornament ryty na przedmiocie rytualnym z poroża jelenia wydobytym z Odry w Szczecinie-Podjuchach, środkowa epoka kamienia, 34,6 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Topór z poroża jelenia odkryty w bagnie w rejonie Krzecka (powiat świdwiński), 22 x 26 cm, środkowa lub młodsza epoka kamienia, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Harpun z poroża sarny wydobyty z Odry w okolicach Polic, młodsza epoka kamienia, 25,9 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Zdobiony przedmiot rytualny z poroża jelenia wydobyty z Odry w Szczecinie-Podjuchach, środkowa epoka kamienia, 34,6 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Haczyk rybacki z poroża jelenia wydobyty w Raduszu (powiat bytowski), środkowa epoka kamienia, 14,1 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Zdobiony sztylet z kości jelenia znaleziony w okolicy Niezabyszewa (powiat bytowski), środkowa epoka kamienia, 21 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Sztylet z kości jelenia lub renifera odkryty pod stosem kamieni polnych w okolicy Stolca (powiat policki), schyłek starszej lub środkowa epoka kamienia, 17,6 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Harpun z kości jelenia z rejonu Gniewina (powiat wejherowski), środkowa epoka kamienia, 18,1 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Naczynia gliniane, narzędzia krzemienne, ozdoba z muszli ostrygi i szable dzika z wyposażenia grobu odkrytego w Karsku (powiat pyrzycki), młodsza epoka kamienia, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Naczynia gliniane, prawdopodobnie z wyposażenia grobu, znalezione w Dołujach (powiat policki), młodsza epoka kamienia, wysokość: 14,5 i 9,2 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych Topór kamienny z Dzwonowa (powiat stargardzki), młodsza epoka kamienia, 13,1 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak Autor: Brak danych